Inhoud
Afasie
Bij afasie, een taalstoornis veroorzaakt door hersenletsel of een aandoening in de hersenen, ontstaan problemen in de communicatie, het taalbegrip, spreken, schrijven en lezen. Iemand kan daarnaast ook deels verlamd zijn. Een afasie treedt vaak plotseling op en wordt meestal veroorzaak door een beroerte (CVA), een hersentumor of een ongeval. De omvang en ernst zijn afhankelijk van de plaats en ernst van het hersenletsel, de algehele gezondheid, het vroegere taalvermogen en de persoonlijkheid.
Kenmerken van afasie:
- Problemen met begrijpen van gesproken en/of geschreven taal.
- Problemen met spreken.
- Problemen met schrijven.
- Woordvindingsproblemen.
- Stemproblemen.
Wat doet de logopedist?
Om na te gaan hoe de communicatie verloopt doen we onderzoek naar het taalbegrip en taalgebruik van de gesproken en geschreven taal. De behandeling, gericht op de individuele spraak- en taalproblematiek, bestaat uit gerichte oefeningen, voorlichting en advies, zo nodig ondersteunt met een communicatiehulpmiddel. Omdat het herstel vooral plaatsvindt in het eerste half jaar, is er dan ook intensieve logopedie. Bent u bijvoorbeeld in het ziekenhuis gestart met therapie dan helpen wij u verder.
Meer informatie over afasie:
Dementie
Bij dementie gaan de hersenen steeds minder goed werken. Er zijn verschillende vormen van dementie, zoals: Alzheimer, Lewy Body, Vasculair, fronto-temporaal en dementie bij de Ziekte van Parkinson.
De oorzakelijke factor bepaalt de inhoud en het resultaat van de therapie. Als gevolg van problemen met het geheugen, gedrag, taal en spraakproblemen verandert de communicatie. Ook kunnen er eet-, drink- en verslikproblemen ontstaan, waardoor de kans op een longontsteking groter is.
Voorbeelden van communicatieproblemen zijn:
- Zich niet goed kunnen uiten.
- Onvoldoende of zelfs niet begrepen worden.
- Gesprekken niet goed of niet meer kunnen volgen.
- Ontstaan van miscommunicatie door onvoldoende begrepen vragen.
- Zich afsluiten tijdens gesprekken.
- Vermeden worden; waardoor de kans op een isolement ontstaat.
Kenmerkende voorbeelden daarbij zijn:
- Woordvindingsproblemen.
- Gebruik van verkeerde woorden (stoel i.p.v. tafel of voek i.p.v. boek).
- Moeizame haperende spraak.
- Regelmatig gebruik van dezelfde woorden of uitdrukkingen zoals “dinges” of “dat daar”.
- Moeite met het maken van correcte zinnen.
- Spraakdwang (continue blijven spreken).
- (Regelmatig) zichzelf verbeteren.
- Vergeten waar een gesprek over ging (afdwalen, blijven hangen of juist stil vallen).
Wat doet de logopedist?
Dementie is nog ongeneeslijk. Al bij het begin van het ziektebeeld kan de logopedist naar aanleiding van een afgenomen onderzoek voorlichting en begeleiding geven bij de ontstane problemen op het gebied van communicatie, eten, drinken en verslikken.
De directe- en indirecte behandelingen zijn gericht op het in stand houden van de aanwezige vaardigheden op het gebied van de communicatie, het eten, drinken en slikken, door:
- Het oefenen van communicatietechnieken.
- Het opstellen van een persoonlijk communicatieadvies.
- Het maken van een communicatiehulpmiddel (bijv. een levensboek).
- Het oefenen van sliktechnieken.
- Het opstellen van een eet- en drinkadvies.
- Het inzetten van hulpmiddelen zoals drinkbekers, aangepast bestek e.d.
- Het begeleiden van een eventuele partner en mantelzorgers in de aanpassing naar de nog bestaande mogelijkheden.
Meer informatie over dementie: