Dyslexie -
Voortgezet Onderwijs

Inhoud

Aanmelden/werkwijze

Zonder dat er in het basisonderwijs (BO) dyslexie is vastgesteld, blijkt soms toch binnen het Voortgezet Onderwijs (VO) sprake te zijn van een hardnekkige problematiek bij lezen en spellen. Leerlingen met een matige dyslexie en een bovengemiddelde intelligentie hebben vaak geen extra hulp nodig gehad op de basisschool. Hoewel ze misschien nooit tot de zwakste (25%) lezers van de groep behoorden, kan het lezen in het VO toch ineens problemen opleveren.

Het is dus goed mogelijk dat pas later in de schoolloopbaan van uw kind:

  • De vraag ontstaat of er sprake is van dyslexie.
  • Dat u (nog steeds) het vermoeden heeft dat uw kind dyslexie heeft.
  • Een diagnose dyslexie SDN vastgesteld kan worden, terwijl deze VO-leerling eerder niet voldoende achterstand of uitval in het BO liet zien.

Signalen die hier op kunnen duiden:

  • Moeite hebben met langere teksten.
  • Moeite hebben met de groeiende hoeveelheid teksten.
  • Moeite hebben met de hogere abstractiegraad van teksten.
  • Geregeld in tijdnood komen bij schoolwerk en toetsen.
  • Problematisch verloop bij het aanleren van vreemde talen.
  • Onvoldoende resultaten, ondanks ingezette tijd en energie voor huiswerk en toetsen.
  • Moeite hebben met het verstaan van snelle spraak.
  • Moeite hebben met uitspreken van onbekende woorden.

Krebbers Logopedie-Dyslexie biedt, naast de vergoede dyslexiezorg, ook particuliere (niet-vergoede) dyslexiezorg in de vorm van een particulier dyslexieonderzoek en specialistische dyslexiebehandeling bij leerlingen met lees- en spellingproblemen in het VO, die niet in aanmerking komen voor een vergoeding.

Heeft u vragen over de particuliere (niet-vergoede) dyslexiezorg, stuur een e-mail naar info@logopediekrebbers.nl

Voorwaarden voor aanmelding van dyslexieonderzoek:

  • Er is sprake van een significante achterstand op het gebied van lezen en/of spellen.
  • Aan kunnen tonen van didactische resistentie na intensieve remediering.
  • Bij twijfel over de mate van didactische resistentie vanuit de aangeleverde voorinformatie vindt een periode van intensieve hulp met remediërende programma’s plaats.
  • Bij aannemelijke didactische resistentie, bijvoorbeeld vanuit de opgedane jaren leeservaring in de bovenbouw van het VO, dan is een remediërend traject geen noodzakelijk bewijs.

Om uw aanvraag voor een niet vergoed dyslexieonderzoek te kunnen beoordelen is een dossiercheck noodzakelijk om na te gaan of er voldoende reden is voor een vermoeden van dyslexie en er mogelijkheden zijn om een eventuele diagnose dyslexie vast te kunnen stellen.

Hiervoor levert u de volgende documenten aan:

  • Een uitdraai van het leerlingdossier met een overzicht van de CITO-toetsresultaten uit het BO en recente toetsgegevens en schoolrapporten uit het VO.
  • Informatie over de hulp in het BO, VO en/of door een particuliere Remedial Teacher in deze periodes.
  • De oudervragenlijst VO van onze website;
  • Eventuele beschikbare aanvullende verslaglegging van eerdere hulpverlening/begeleiding buiten de schoolsituatie.

Beschrijft u aan de hand van de oudervragenlijst of:

  • Er sprake zou kunnen zijn van erfelijke risicofactoren voor dyslexie.
  • Er sprake is van eerder vastgestelde spraak/taalproblemen.
  • De lees- en spellingsontwikkeling afwijkt van de vorderingen bij de andere schoolvakken.
  • Er redenen zijn voor de behaalde lage(re) scores.
  • Er sprake is van bijkomende problematiek.

Er volgt naar aanleiding van de pré-intake op uw kosten een adviesgesprek ten aanzien van de mogelijkheden voor een dyslexieonderzoek en/of gespecialiseerd dyslexiebehandeltraject.

Het verzoek is de documenten, die nodig zijn voor het kunnen beoordelen van de aanvraag, hieronder te openen, in te vullen en aan te vullen met de beschreven bijlagen. Deze stuurt u ter beoordeling via e-mail naar info@logopediekrebbers.nl

Door ouders in te vullen en aan te leveren:

De volgende onderwijsdocumenten en verdere informatie:

  • Recent beschikbare cijferlijsten.
  • Beschikbaar leerlingdossier en LOVS-gegevens BO.
  • Aanvullende verslaglegging van eerdere hulpverlening en remediërende interventies.

Dyslexie-onderzoek

Een dyslexieonderzoek kan meer duidelijkheid geven over de onderliggende problematiek en de eventuele aanvullende benodigde begeleiding. Een onderzoek biedt daarmee aanknopingspunten en/of aanbevelingen voor de verdere schoolloopbaan.

Voor het voortgezet onderwijs bestaat geen vergoedingsregeling voor dyslexieonderzoek en specialistische dyslexiebehandeling. 
De kosten hiervoor komen voor rekening van ouders/verzorgers.

Het onderzoek bestaat uit een dossieranalyse:

  • Het vaststellen van de ernst en de hardnekkigheid van de lees- en spellingproblemen.
  • De indicatie van het algemeen intelligentieniveau met de afweging of aanvullend intelligentieonderzoek wenselijk is.
  • Het uitsluiten van factoren die de lees- en spellingproblemen kunnen veroorzaken (zoals problemen met gehoor, zicht, onderwijsparticipatie e.d.).
  • Het achterhalen van factoren die de achterstand op het gebied van lezen en spellen verklaren.
  • Een intakegesprek.
  • Afname & scoren van het dyslexieonderzoek.
  • Verslaglegging.
  • Een afsluitend adviesgesprek.

Het onderzoek wordt afgenomen door een van onze gekwalificeerde en geregistreerde onderzoekers. Wanneer de diagnose dyslexie volgens de criteria van Stichting Dyslexie Nederland (SDN) 2016 gesteld wordt, krijgt uw kind een dyslexieverklaring met beschreven noodzakelijke compensaties en dispensaties in het onderwijs.

Bij een examen heeft een leerling met een dyslexieverklaring wettelijk recht op gesproken examens en dertig minuten extra tijd. Over alle andere voorzieningen beslist de directeur van de school. Ga daarom na welke faciliteiten hierover schriftelijk zijn vastgelegd. Meer informatie over vrijstellingen in de onder- en bovenbouw en de faciliteiten bij het eindexamen

Desgewenst ondersteunen wij u met een adviesgesprek om met een goede start het VO in te gaan of te vervolgen.

Verschil tussen BO en VO

In het BO moeten leerlingen volgens de richtlijnen van de vergoede dyslexiezorg uitvallen op lezen of lezen en spelling.

Leerlingen met alleen ernstige spellingproblemen mogen daarom niet onder de vergoede dyslexiezorg worden onderzocht.

In het VO wordt de richtlijn van Stichting Dyslexie Nederland (SDN) 2016 gehanteerd. Bij deze richtlijn kan een leerling voor de diagnose dyslexie ook alleen op spellinggebied uitvallen bij zwakke leesscores. Het is dus mogelijk dat leerlingen met zwakke leesscores en vooral spellingproblemen in het BO, voldoende uitval laten zien in het VO om in aanmerking te komen voor een nader onderzoek.

Dyslexie-behandeling

Bij sprake van Dyslexie (SDN) start een niet vergoed behandeltraject na overleg met de regiebehandelaar (orthopedagoog-generalist / GZ-psycholoog). Ook leerlingen zonder een dyslexieverklaring kunnen volgens onderstaande opzet behandeling krijgen voor hun lees- en spellingproblemen.

Na overleg met de regiebehandelaar wordt een zorgtraject ingezet, voortgezet of afgesloten.

Iedere behandeling is maatwerk en gaat uit van de sterke kanten van de leerling. Ook later gestarte dyslexiebehandelingen blijken nuttig.

Gedurende een behandeltraject vinden vergelijkende meetmomenten (eventueel aan de hand van schooltoetsen) plaats, waarmee de behandelaar en regiebehandelaar de voortgang op het gebied van lezen en spellen monitoren.

De behandelaar schrijft op verzoek naar aanleiding van bevindingen en testresultaten een voortgangsverslag, wat de regiebehandelaar beoordeeld en van feedback voorziet.

Opbouw van de training

De gespecialiseerde dyslexiebehandelaar begeleidt een leerling met een training op maat om zo de belangrijkste vaardigheden voor het technisch lezen, begrijpend lezen en spellen te verbeteren. De volgende aspecten spelen daarbij een rol. 

De dyslexiebehandeling is taakgericht; gericht op het lezen van woorden en teksten en op de (onveranderlijke) spelling. Omdat schrijven ondersteunend kan zijn voor lezen, gaan lezen en spellen binnen een behandeling hand in hand. Ook kan een behandeling bij voornamelijk spellingproblemen alleen gericht zijn op de spelling.

Gezien de hardnekkige problematiek is het van belang intensief en dagelijks thuis te oefenen.

Binnen de dyslexiebehandeling maken wij gebruik van speciale leesmethodieken om succeservaringen te bevorderen.

Voor de leesontwikkeling is veel lezen / het maken van leeskilometers van belang.

Voor het aanleren van spellingsregels is een goed ingeslepen klanktekenkoppeling essentieel. Als ondersteuning maken we gebruik van de regelboekjes midden- en bovenbouw.

Omdat de oefenstof bij deze unieke training cumulatief is opgebouwd, komen eerder behandelde regels altijd terug in de verdere oefenstof, waardoor deze beter inslijpen.

Het einddoel van technisch lezen is “lezen met begrip”. Binnen de training bieden we strategieën voor begrijpend lezen (voorspellen, visualiseren, samenvatten en vragen stellen). Daarbij spelen Leeswoordenschat, zins-, tekstleestaken en schrijftaken een rol.

In het VO gaat de ontwikkeling van de technische lees- en spellingvaardigheid door. We bieden hierin ondersteuning met een systematische training op het gebied van technisch lezen, begrijpend lezen en spelling. Aangetoond is dat na training scores verbeteren. Ook blijkt het werken aan deze voorwaarden een belangrijke factor voor de ontwikkeling van het lees- en spellingsproces bij vreemde talen.

Aandacht voor het leren van nieuwe klank-tekenkoppelingen, lezen en leren van onbekende woorden in moderne vreemde talen door ze te horen, uitspreken, lezen en schrijven.

Nieuwe klank/tekenkoppelingen i.v.m. een optimale automatisering verankeren met kapstokwoorden.

Daarbij het analogiebewustzijn vergroten door bekende woorddelen te markeren (vaste achtervoegsels en steeds terugkerende lettercombinaties). 

In voorbereiding op toetsperiodes proberen we aanbevolen hulpmiddelen en dyslexiefaciliteiten uit.

Er is aandacht voor het organiseren, plannen en geven van algemene leeradviezen. Hierbij houden we rekening met het (zelfstandig) om kunnen gaan met dyslexie.

We maken bij het leren van idioom en grammatica gebruik van herhalingsmomenten en hulpmiddelen, zoals e-learning, overhoorprogramma’s/apps en grammaticakaarten.

Om de structuur van stof beter te doorzien en kunnen onthouden leren we samenvattingen maken met mindmaps.

We zijn alert op frustratie en onzekerheid, het opdoen van succeservaringen en het accepteren van en omgaan met het hebben van een lees- en of schrijfprobleem.

Meer informatie

Nazorg

Na afronding van een behandeltraject volgt een eindevaluatie.

Tijdens dit laatste gesprek bespreken we:

  • De eindresultaten.
  • Geven adviezen voor de verdere voortgang.
  • Geven toelichting op de mogelijkheden van de inzet van eventuele hulpmiddelen op het gebied van lezen en spellen.
  • Het laten doorsturen van de resultaten van de eerstvolgende toetsweek. Zo monitoren we, indien wenselijk, een aansluitende periode de ontwikkeling van de leerling.

Op verzoek schrijven we een eindverslag en een bijlage met persoonlijk gerichte algemene en specifieke korte- en lange termijnadviezen.

Bij eventuele vragen kan men via info@logopediekrebbers.nl contact opnemen met de betreffende onderzoeker of behandelaar.

Vergoeding

Voor het voortgezet onderwijs bestaat geen vergoedingsregeling voor dyslexieonderzoek en specialistische dyslexiebehandeling. De kosten hiervoor komen voor rekening van ouders/verzorgers.

Op aanvraag (via info@logopediekrebbers.nl) is een offerte voor een maatwerktraject diagnostiek en behandeling mogelijk.

Scroll naar boven